سازمان امور اراضی کشور، به ادارات تابعه (ادارات جهاد کشاورزی) دستور داد که جهت صدور سند مالکیت اراضی کشاورزی مشمول قانون الزام به ثبت رسمی، به استعلاماتی که از آنها می شود، پاسخ مثبت بدهند.
رئیس محترم سازمان جهاد کشاورزی استان …
موضوع پیرو بخشنامه ۵۹۹۰۹۷ مورخ ۱۴۰۳/۴/۳۱ مبنی بر نحوه اقدام مدیریت امور اراضی استانها در اجرای قانون الزام به ثبت رسمی
سلام عليكم
با احترام، پیرو بخشنامه شماره ۵۳/۰۲۰/۵۹۹۰۹۷ مورخ ۱۴۰۳/۴/۳۱ در خصوص نحوه اقدام مدیریت امور اراضی استانها در اجرای قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیر منقول بمنظور رفع ابهام و تسریع و تسهیل در فرآیند صدور سند اراضی کشاورزی موارد ذیل جهت استحضار و ابلاغ به ادارات تابعه شهرستانی حضورتان ارسال می گردد.
۱- صدور سند مفروز حدنگار برای اشخاصی که دارای اسناد مشاعی بوده با رعایت بند (۲) بخشنامه صدر الذکر بلامانع می باشد.
۲- نقل و انتقال مشاعی اسناد اراضی کشاورزی برای زارعین کشاورزان و بهره برداران مشمول قوانین و مقررات امور اراضی ( اصلاحات ارضی کشت موقت و … ) مطابق با تبصره (۹) ماده (۱۰) قانون قابل انجام بوده و صدور سند مفروز حدنگار با رعایت بند (۲) و بند (۳) بخشنامه صدر الذکر بلامانع می باشد.
۳- با ملحوظ نظر از ماده ۳۳ و ۳۹ قانون مدنی منظور از عبارت “اعیان” هر شی مادی یا اموال غیر منقولی که بر روی عرصه ساخته شده و ملحق و ملصق به زمین است که بر همین اساس منظور از عبارت “اعیان” درج شده در اسناد صادره و استعلامات صورت گرفته توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، هر گونه اعیانی واقع در عرصه اعم از درخت درختچه و غیره که مشمول هیچ یک از بندهای دستور العمل تعیین مصادیق تغییر کاربری غیر مجاز موضوع ماده ۱۰ قانون اصلاح حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها نباشد نیز می باشد و صرفاً بنا و مستحدثات غير مجاز نیست. لذا بدیهی است مشمول ممنوعیت های معمول در مخالفت با سند اعیان در فرض وجود بنا و مستحدثات غیر مجاز نمی باشد. ضمناً بدینوسیله سطر دوم بند (۵) بخشنامه صدرالذکر اصلاح می گردد.
رضا افلاطونی- رئیس سازمان امور اراضی کشور
لازم به توضیح است مطابق تبصره 9 ماده 10 قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول سازمان ثبت مکلف است، در اجرای قانون جامع حدنگار (کاداستر) کشور برای کلیه قطعات اراضی کشاورزی که تا زمان ابلاغ این قانون دارای تصرفات مفروز و قانونی بوده و با تایید وزارت جهاد کشاورزی دارای بهره برداری کشاورزی باشد و متقاضی اخذ سند مالکیت، خود یا افراد تحت تکفل وی، مالک هیچ‌یک از اراضی کشاورزی مجاور نباشد، با هر مساحتی سند مفروز حدنگار با قید کاربری کشاورزی صادر کند. پس از صدور سند مالکیت حدنگاری موضوع این تبصره، هرگونه افراز، تقسیم و تفکیک اراضی مذکور، مشمول قانون جلوگیری از خُردشدن اراضی کشاورزی و ایجاد قطعات مناسب فنی، اقتصادی مصوب 1385/11/21 مجمع تشخیص مصلحت نظام می‌شود و تنظیم سند اعمال حقوقی موضوع ماده (1) این قانون در خصوص اراضی با کاربری کشاورزی منوط به اخذ تاییدیه از وزارت جهاد کشاورزی مبنی بر حفظ کاربری و بهره‌برداری کشاورزی است.
تنظیم سند اعمال حقوقی مزبور به صورت مشاع در اراضی کشاورزی تنها در موارد زیر مجاز است:
1- مالکیت مالک، مشاع و تمام مساحت سهم مشاع مالک از کل زمین کشاورزی، کمتر از مساحت حد نصاب باشد، مشروط به آنکه عمل حقوقی صرفاً راجع به تمام سهم مشاع و به طرفیت تنها یک شخص باشد.
2- مالکیت مالک، مشاع و تمام مساحت سهم مشاع مالک از کل زمین کشاورزی بالاتر از حد نصاب باشد مشروط به آنکه در نتیجه عمل حقوقی هیچ سهم مشاعی از کل ملک با مساحت پایین‌تر از حد نصاب ایجاد نگردد.
3- مالکیت مالک، مفروز و عمل حقوقی منجر به ایجاد سهم مشاع شود، مشروط به آنکه در نتیجه عمل حقوقی، هیچ سهم مشاعی از کل ملک با مساحت پایین‌تر از حد نصاب ایجاد نگردد.
4- چنانچه انتقال سهم مشاع از یک قطعه واحد به شریک همان قطعه باشد.
سازمان امور اراضی کشور مکلف است ظرف یک سال از لازم‌الاجرا شدن این قانون کلیه سوابق لازم اعم از نقشه‌ها و مستندات مربوط به اجرای این تبصره را در اختیار سازمان قرار دهد. از تاریخ راه‌اندازی سامانه موضوع این ماده ارائه هر گونه خدمات توسط وزارت جهاد کشاورزی و سایر دستگاه‌های ذیربط منوط به ارائه تاییدیه سازمان مبنی بر انجام اقدامات مذکور در این ماده جهت اخذ سند رسمی یا ارائه سند حدنگاری کشاورزی توسط متقاضی است.
