قانون تأسیس شورایعالی شهرسازی و معماری ایران ، مصوب 1351,12,22
با اصلاحات و الحاقات بعدی
ماده 1) برای هماهنگ كردن برنامه های شهرسازی بمنظور ایجاد محیط زیست بهتر برای مردم همچنین بمنظور اعتلای هنر معماری ایران و رعایت سبكهای مختلف معماری سنتی و ملی و ارائه ضوابط و جنبه های اصیل آن با در نظر گرفتن روشهای نوین علمی و فنی و در نتیجه یافتن شیوههای اصولی و مناسب ساختمانی در مناطق مختلف كشور با توجه بشرایط اقلیمی و طرز زندگی و مقتضیات محلی، شورایعالی شهرسازی و معماری ایران تأسیس میشود.
ماده 2) وظایف شورایعالی شهرسازی و معماری ایران بشرح زیر است:
1 – بررسی پیشنهادهای لازم در مورد سیاست كلی شهرسازی برای طرح در هیأت وزیران.
2) اظهارنظر نسبت به پیشنهادها و لوایح شهرسازی و مقررات مربوط بطرحهای جامع شهری كه شامل منطقه بندی – نحوه استفاده از زمین - تعیین مناطق صنعتی – بازرگانی – اداری – مسكونی – تأسیسات عمومی – فضای سبز و سایر نیازمندیهای عمومی شهر میباشد.
3) بررسی و تصویب نهائی طرحهای جامع شهری و تغییرات آنها خارج از نقشه های تفصیلی.
4) تصویب معیارها و ضوابط و آئین نامه های شهرسازی.
ماده 3)(اصلاحی 31ˏ03ˏ1390) اعضای شورای عالی شهرسازی و معماری ایران عبارتند از:
1) وزیر آبادانی و مسكن.
2) وزیر كشور
3) وزیر اقتصاد
4) وزیر فرهنگ و هنر.
5) وزیر آب و برق.
6) وزیر كشاورزی و منابع طبیعی.
7) وزیر جنگ.
8) رئیس سازمان برنامه و بودجه.
9)یك نفر از اعضای كمیسیون مسكن و شهرسازی و راه و ترابری مجلس شورای اسلامی به پیشنهاد كمیسیون و انتخاب مجلس به عنوان ناظر در جلسات شورای عالی شهرسازی و معماری شركت خواهد كرد.
10) وزیر جهاد سازندگی.
11) وزیر راه و شهرسازی.
ریاست شورای عالی شهرسازی و معماری ایران با وزیر آبادانی و مسكن خواهد بود.
تبصره 1 – در مورد بررسی طرحهای جامع شهری و تغییرات آنها نظرات استاندار یا فرماندار كل و انجمن شهرستان و انجمن شهر و شهردار و كارشناسان ذیصلاحیت كسب و مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
تبصره 2) جلسات شورا با حضور اكثریت اعضاء رسمیت خواهد داشت و تصمیمات شورا با حداقل 5 رأی معتبر خواهد بود.
تبصره 3) در صورتیكه هر یك از اعضای شورا نتواند شخصاً در هر یك از جلسات شورا شركت كند یكی از معاونان خود را بشورا اعزام خواهد داشت.
ماده 4) وزارت آبادانی و مسكن بجای دبیرخانه شورای عالی شهرسازی در تشكیلات خود واحدی ایجاد میكند كه تحت نظر معاون شهرسازی و معماری آن وزارت وظایف زیر را انجام دهد:
1 – بررسی و اظهار نظر در مورد طرحهای جامع شهری از طریق كمیته های فنی كه اعضای آن بانتخاب اعضای شورایعالی شهرسازی و مؤسسات ذیربط تعیین میشوند.
2 – تهیه معیارها و ضوابط و آئین نامه های شهرسازی.
3 – نظارت در تهیه طرحهای جامع و تفصیلی و جلب نظر انجمن شهر و شهرداری مربوط در حین تهیه طرحهای تفصیلی.
4 – نظارت در اجرای مراحل مختلف طرحهای تفصیلی شهری.
5 – ابلاغ مصوبات شورایعالی شهرسازی و معماری ایران بوزارتخانه ها و سازمانهای مسئول و ارشاد و راهنمائی دستگاههای مربوط در مورد مسائل ناشی از اجرای طرحهای جامع شهری.
6 – ایجاد یك مركز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری.
7 – جمع آوری اطلاعات و آمار اقتصادی و اجتماعی و شهرسازی و معماری.
8 – تشكیل نمایشگاهها از كارهای مختلف معماری و شهرسازی با همكاری سازمانهای مربوط و انجام مسابقات شهرسازی و معماری و تشكیل كنفرانسهای لازم بمنظور نیل بهدفهای مذكور در این قانون.
ماده 5(اصلاحی 31ˏ03ˏ1390)- بررسی و تصویب طرحهای تفصیلی شهری و تغییرات آنها در هراستان به وسیله كمیسیونی به ریاست استاندار (ودر غیاب وی معاون عمرانی استانداری) و با عضویت شهردار و نمایندگان وزارت راه و شهرسازی، وزارت جهاد كشاورزی ، وزارت كشاورزی و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی و همچنین رئیس شورای اسلامی شهر ذی ربط و نماینده سازمان نظام مهندسی استان (با تخصص معماری یا شهرسازی) بدون حق رأی انجام می شود.
تغییرات نقشه های تفصیلی اگر بر اساس طرح جامع شهری مؤثر باشد باید به تأیید مرجع تصویب كننده طرح جامع (شورای عالی شهرسازی و معماری ایران یا مرجع تعیین شده از طرف شورای عالی) برسد.
تبصره 1(اصلاحی 23ˏ01ˏ1388)- بررسی های فنی این كمیسیون برعهده كارگروه (كمیته) فنی كمیسیون متشكل از نمایندگان كمیسیون و مشاور طرح تفصیلی شهر می باشد.
تبصره 2(الحاقی 23ˏ01ˏ1388)- دبیرخانه كمیسیون در سازمان مسكن و شهرسازی استان می باشد.
تبصره 3 (اصلاحی 31ˏ03ˏ1390)- در مورد شهرتهران معاونین ذی ربط وزراء راه و شهرسازی، كشور، نیرو، جهاد كشاورزی و معاونین رؤسای سازمانهای حفاظت محیط زیست و میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و شهردار تهران (رئیس كمیسیون) و همچنین رئیس شورای اسلامی شهر تهران بدون حق رأی، اعضاء كمیسیون می باشند.
محل دبیرخانه این كمیسیون در شهرداری تهران خواهد بود. جلسات كمیسیون با حضور اكثریت اعضاء رسمیت یافته و تصمیمات كمیسیون حداقل با چهار رأی موافق معتبر است.
تبصره 4 (الحاقی 23ˏ01ˏ1388)- در صورت فقدان شورای اسلامی شهر در تهران، نماینده وزیر كشور و در سایر شهرها نماینده معرفی شده از سوی استاندار به جای رئیس شورای اسلامی شهر در كمیسیون ذی ربط شركت خواهد نمود.
ماده 6 – در شهرهائیكه دارای نقشه جامع میباشند ثبت كل مكلف است در مورد هر تفكیك طبق نقشه ایكه شهرداری براساس ضوابط طرح جامع تفصیلی یا هادی تأیید كرده باشد اقدام بتفكیك نماید و در مورد افراز دادگاهها مكلفند طبق نقشه تفكیكی شهرداری اقدام نمایند. هرگاه ظرف مدت چهار ماه نقشه تفكیكی از طرف شهرداری حسب مورد به ثبت یا دادگاه ارسال نشود ثبت یا دادگاه نسبت بتفكیك یا افراز رأساً اقدام خواهند نمود.
ماده 7 – شهرداریها مكلف باجرای مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری ایران طبق مفاد ماده 2 میباشند.
تبصره – در موارد ابهام و اشكال و اختلاف نظر در نحوه اجرای طرحهای جامع و تفصیلی شهری موضوع ماده 5 مراتب در شورایعالی شهرسازی مطرح و نظر شورایعالی قطعی و لازم الاجرا خواهد بود.
ماده 8 – كلیه سازمانهای دولتی و وابسته بدولت مكلفند در صورت درخواست وزارت آبادانی و مسكن هر نوع اطلاع مربوط بشهرسازی و معماری را در اختیار وزارت مذكور بگذارند.
ماده 9 – عقد قراردادهای مربوط بنقشه های جامع شهری با مهندسین مشاور همچنین تهیه شرح وظیفه فنی برای تهیه طرحهای مذكور موكول بكسب نظر از وزارت آبادانی و مسكن خواهد بود.
ماده 10 – آئیننامه اجرائی این قانون از طرف وزارت آبادانی و مسكن و وزارت كشور تهیه و پس از تأیید شورایعالی شهرسازی و معماری بتصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
ماده 11 – مواد 97 و 98 اصلاح پارهای از مواد قانون شهرداری و قوانین و مقررات مغایر با مفاد این قانون از تاریخ تصویب این قانون ملغی است.
قانون فوق مشتمل بر یازده ماده و پنج تبصره پس از تصویب مجلس سنا در جلسه روز شنبه 1351/12/12 در جلسه روز سه شنبه بیست و دوم اسفند ماه یكهزار و سیصد و پنجاه و یك شمسی بتصویب مجلس شورای ملی رسید.
نایب رئیس مجلس شورای ملی – حسین خطیبی