همانگونه که می دانید یکی از وظایف دیوان عدالت اداری، رسیدگی به اعتراضات نسبت به آرای قطعی مراجع شبه‌قضایی و کمیسیون های تخصصی وفق بند 2 ماده10 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری است، بر همین اساس لازم است که ما با این کمیسیون ها و مراجع شبه قضایی که با موضوع اراضی، املاک و حقوق شهری مرتبط هستند آشنا شویم.
برخی از مهمترین کمیسیون ها عبارتند از:
1- کمیسیون ماده 5 قانون تأسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران که به موضوع تغییر کاربری اراضی داخل در محدوده و حریم شهرها و افزایش میزان تراکم و سطح اشغال می پردازد.
کمیسیون بررسی تخلفات شهرداری ها:محاسبه تخلفات ساختمانی سبک
کمیسیون ماده 100: محاسبه تخلفات ساختمانی سنگین
کمیسیون ماده 99:تخلفات ساختمانی خارج از محدوده و حریم شهرها
کمیسیون ماده 7:تشخیص باغات
کمیسیون ماده 12:تشخیص نوع اراضی واقع در محدوده و حریم شهرها از حیث دایر،بایر و یا موات بودن
کمیسیون ماده 38:اختلاف ناشی از معامله با شهرداری
کمیسیون ماده 77:رسیدگی به اختلافات مالی ناشی از عوارض اشخاص(مودیان) با شهرداری
کمیسیون بند 20 ماده 55:مشاغل مزاحم
کمیسیون ماده 8 قانون نوسازی (در مورد ممیزی و ارزیابی املاک)
کمیسیون حفاری (کمیسیون هماهنگی حفاری) (در مورد ایجاد هماهنگی در کارهای اجرایی تاسیسات عمرانی)
کمیسیون انتقال دامداریها و مرغداریهای داخل محدوده شهرهای با بیش از 50.000 نفر جمعیت به خارج از شهر
مصوبه هیأت وزیران
کمیسیون حفظ جان کودکان (از خطر حوض و استخر و آب انبار) آیین‌نامه
کمیسیون درجه بندی اماکن عمومی (در مورد درجه بندی اماکن عمومی مانند هتل و رستوران و سینما و تعمیرگاه و بنگاه و کارگاه و فروشگاه و غیره) آیین نامه نظارت بر اماکن عمومی
کمیسیون نظارت شهرستانها (در مورد اتحادیه ها مجامع امور صنفی)
کمیسیون بررسی صلاحیت فنی و مالی (در مورد بررسی صلاحیت فنی و مالی شرکتها و موسساتی که متقاضی انجام نوسازی اراضی و املاک شهرداری می باشند)
کمیسیون مناقصه: (معاملات دولتی)
شهرداری برای هزینه نمودن اعتبارات دولتی که از طریق دولت در اختیار شهرداری گذاشته می شود بایستی براساس قانون برگزاری مناقصات اقدام نماید ، که براساس کمیسیون فوق انجام می گردد
کمیسیون ترک تشریفات مناقصه (معاملات دولتی) یا هیأت ترک تشریفات مناقصه (در مورد انجام معاملات بدون رعایت تشریفات برگزاری مناقصه (عمومی و محدود) می باشد.
کمیسیون تبصره یک ماده یک قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها : موارد ضروری تغییر کاربری اراضی زراعی و باغ ها در خارج از محدوده قانونی شهرها و شهرک ها)
کمیسیون تبصره 5 ماده 96 قانون شهرداری ها (در مورد تهیه مشخصات کامل و دقیق املاک واقع در مسیر احداث یا توسعه گذر یا … که بر اساس آن به مالک خسارت می دهند)
کمیسیون های ماده 7 آیین نامه اجرایی ماده 31 قانون نوسازی و عمران شهری (در مورد تشخیص میزان ملک مورد احتیاج موسسات ، کارگاه ها کارخانه ها و امثال آن است)
کمیسیون فنی استان (در مورد بررسی های فنی موضوعات مربوط به کمیسیون ماده 5 است)
کمیسیون بررسی و تصویب تغییرات طرح های هادی شهری معتبر (کمیسیون فنی طرح هادی شهرها) آیین‌نامه هیات وزیران مصوب 1378
